Akne Nedir?
Akne, yağ ve ölü cilt hücreleri ile tıkandığında meydana gelen bir cilt rahatsızlığıdır. Bu ölü cilt hücreleri genellikle beyaz noktalara, siyah noktalara veya sivilcelere neden olur ve genellikle yüz, alın, göğüs, sırt ve omuzlarda görülür. Sivilce, gençler arasında en yaygın olanıdır, ancak her yaştan insanı etkiler.
Etkili tedaviler mevcuttur, ancak akne kalıcı olabilir. Sivilceler ve yumrular yavaşça iyileşir ve biri uzaklaşmaya başladığında, diğerleri ekinmiş gibi görünür.
Ciddiyetine bağlı olarak, sivilce duygusal sıkıntıya neden olabilir ve cildi yaralayabilir. Tedaviye ne kadar erken başlarsanız, bu tür sorunlara yakalanma riskiniz o kadar düşük olur.
Akne belirtileri durumunuzun ciddiyetine bağlı olarak değişir:
- Whiteheads (kapalı gözenekli)
- Siyah Başlıklar (açık tıkalı gözenekler)
- Küçük kırmızı, hassas yumrular (papül)
- Uçlarında irin olan papüllerin bulunduğu sivilce (püstüller)
- Cilt yüzeyinin altındaki büyük, sert, ağrılı topaklar (nodüller)
- Cilt yüzeyinin altında ağrılı, irin dolgulu topaklar (kistik lezyonlar)
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Öz bakım ilaçları sivilcenizi temizlemezse, doktorunuza görünün. Daha güçlü ilaçlar reçete edebilir. Akne devam ederse veya şiddetli ise, cilt üzerinde uzmanlaşmış bir doktordan (dermatolog) tıbbi tedavi almalısınız.
Birçok kişi için akne, onlarca yıl boyunca devam edebilir.
Yaşlı erişkinlerde, ani bir şiddetli akne başlangıcı tıbbi müdahale gerektiren altta yatan bir hastalığın işareti olabilir.
Nedenler
Dört ana faktör sivilceye neden olur:
- Aşırı yağ üretimi
- Yağ ve ölü cilt hücreleri tarafından tıkanmış saç kökleri
- Bakteriler
- Bir tür hormonun (androjenler) aşırı aktivitesi
Sivilce tipik olarak yüzünüzde, alnınızda, göğsünüzde, sırtınızın üst kısmında ve omuzlarda görülür çünkü cildin en çok bu bölgelerinde yağ bezleri bulunur. Saç kökleri yağ bezlerine bağlanır. Folikül duvarı şişkin ve beyaz bir baş üretebilir veya açık ve koyu olabilir ve siyah noktalara neden olabilir. Siyah nokta gözeneklere sıkışmış kir gibi görünebilir. Fakat aslında gözenek havaya maruz kaldığında kahverengiye dönüşen bakteri ve yağ ile tıkanır.
Sivilce, tıkalı saç köklerinin iltihaplandığı veya bakterilere bulaştığı zaman gelişen beyaz bir merkeze sahip kırmızı lekeler oluşturur. Saç köklerinin içinde derinleşen tıkanmalar ve iltihaplar cildinizin yüzeyinin altında kist benzeri topaklar oluşturur. Cildinizdeki ter bezlerinin açıklıkları olan diğer gözenekler genellikle sivilceye dahil değildir.
Sivilceyi Kötüleştirebilecek Faktörler
Bu faktörler sivilceyi tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir:
Hormonlar: Androjenler ergenlik döneminde kız ve erkeklerde artan ve yağ bezlerinin büyümesine ve daha fazla sebum yapmasına neden olan hormonlardır. Hamilelik ve oral kontraseptif kullanımı ile ilgili hormonal değişiklikler de sebum üretimini etkileyebilir. Düşük miktarlarda androjen kadınların kanında dolaşımda bulunur ve sivilceyi daha da kötüleştirebilir.
Diyet : Çalışmalar, yağsız süt ve karbonhidrat bakımından zengin gıdalar - ekmek, simit ve cips gibi - bazı diyet faktörlerinin sivilceyi daha da kötüleştirebileceğini göstermektedir. Çikolata, uzun süre sivilce yaptığını düşünüyor. Akneli 14 erkekten oluşan küçük bir çalışma, çikolata yemenin semptomların kötüleşmesi ile ilgili olduğunu gösterdi. Bunun neden olduğunu ve sivilceleri olan kişilerin belirli diyet kısıtlamalarını izlemekten fayda sağlayıp sağlayamayacağını incelemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Stres: Stres sivilceyi daha da kötüleştirebilir.
Sivilce Nasıl Gelişir ?
Yağlı yiyecekler : Yağlı yiyecekler yemek sivilce üzerinde etkisi fazladır. Yağlı bir alanda kızartma kabı olan bir mutfak gibi çalışsa da, yağ cilde yapışabilir ve saç köklerini tıkayabilir. Bu ayrıca cildi tahriş eder veya sivilceyi arttırır.
Hijyen : Cildi çok sert bir şekilde ovalamak veya sert sabun veya kimyasallarla temizlemek cildi tahriş eder ve sivilceyi daha da kötüleştirir.
Makyaj malzemeleri : Kozmetik ürünlerinde özellikle gözenekleri tıkayan yağlı makyaj malzemeleri kullanıyorsanız ve düzenli olarak makyaj yapıyorsanız bu durum sivilceyi kötüleştirir.
