İnsülin Direnci Nedir?
İnsülin, pankreasın beta hücreleri tarafından üretilen bir hormondur. Bu hücreler, küçük kümeler halinde pankreas boyunca dağılır. Üretilen insülin kan dolaşımına salınır ve vücutta dolaşır. İnsülin, vücutta birçok etkisi olan temel bir hormondur. İnsülinin çoğu eylemi karbonhidratların (şekerler ve nişastalar), lipidlerin (yağların) ve proteinlerin metabolizmasına yöneliktir. İnsülin ayrıca büyümeleri de dahil olmak üzere vücut hücrelerinin fonksiyonlarını düzenler. İnsülin, vücudun enerji olarak glikoz kullanması için kritik öneme sahiptir.
İnsülin direnci (IR), vücut hücrelerinin insülinin etkilerine karşı direnç kazandığı bir durumdur. Yani, belirli bir insülin miktarına verilen normal tepki azalır. Sonuç olarak, insülinin uygun etkilerinin ortaya çıkması için daha yüksek seviyelerde insüline ihtiyaç duyulur ve pankreas daha fazla insülin üretmeye çalışılarak telafi edilir. Bu direnç vücudun kendi insülinine yanıt verir (endojen) veya insülin enjeksiyonla (eksojen) uygulanır.
İnsülin direnciyle pankreas,vücudun talepleri için artık yeterli insülin üretemediği ve daha sonra kan şekeri yükselene kadar daha fazla insülin üretir. İnsülin direnci, diyabet ve kalp hastalığının gelişimi için risk faktörüdür .
Tip 2 Diyabet Belirtileri ve Uyarı İşaretleri
Tip 2 diyabetin semptomlarında ana semptom genellikle fazla kilolu olmaktır. Tip 2 diyabetin diğer semptomları:
- Susuzluk fazlası
- Sık idrara çıkma
- Denemeden kilo alımı veya kaybı
- Yorgunluk
- Aşırı susuzluk
- İdrar kokusu
- Çene, kasık veya koltuk altındaki koyu cilt
Bilinmesi gereklidir ki spesifik bir insülin direnci ve semptomu yoktur.
İnsülin Direncine Ne Sebep Olur?
İnsülin direncinin birkaç nedeni vardır ve genetik faktörler (kalıtsal bileşen) genellikle önemlidir. Ek olarak, insülin direnci genellikle aşağıdaki koşullarda da görülür;
- Metabolik sendrom
- Şişmanlık
- Gebelik
- Enfeksiyon veya ağır hastalık
- Stres
- Hareketsizlik ve aşırı kilo
- Steroid kullanımı sırasında
İnsülin direncini kötüleştirebilecek diğer sebepler veya faktörler şunları içerebilir;
- Bazı ilaçlar almak
- Yaşlılık
- Uyku problemleri (özellikle uyku apnesi )
- Sigara içmek
İnsülin Direnci ile Diyabet Arasındaki İlişki Nedir?
Tip 2 diyabet (T2D), daha sonra yaşamda veya herhangi bir yaşta obezite ile ortaya çıkan diyabet türüdür. İnsülin direnci , bazen yıllara göre tip 2 diyabetin gelişmesinden önce gelir. Sonuçta tip 2 diyabet geliştirecek bireylerde, araştırmalar kan glukozu ve insülin seviyelerinin uzun zamandır normal olduğunu, zaman zaman bir noktada insülin direncinin geliştiğini göstermektedir.
Yüksek insülin seviyeleri sıklıkla merkezi obezite, kolesterol anormallikleri ve/veya yüksek kan basıncı (hipertansiyon) ile ilişkilidir . Bu hastalık süreçleri bir arada gerçekleştiğinde, buna metabolik sendrom denir.
İnsülinin bir hareketi, vücut hücrelerinin (özellikle kas ve yağ hücrelerinin) kandan glikozu çıkarmasına ve kullanmasına neden olmaktır. Bu, insülinin kandaki glikoz seviyesini kontrol etmesinin bir yoludur. İnsülin bu etkiyi hücrelerin yüzeyindeki insülin reseptörlerine bağlanarak hücreler üzerinde etkiler. Bunu kas ve yağ hücrelerinin insülinini "kapılara vurma" olarak düşünebilirsiniz. Hücreler bu vurmaları duyar, açılır ve glikozun kullanılmasına izin verir. İnsülin direnci ile kaslar vuruşları duymaz (dirençlidir). Böylece pankreasın daha fazla insülin yapması gerektiği bildirilir, bu da kandaki insülin seviyesini yükseltir ve daha yüksek bir vuruşa neden olur.
Hücrelerin direnci zamanla artmaya devam ediyor. Pankreas bu direncin üstesinden gelmek için yeterli insülin üretebildiği sürece kan şekeri seviyeleri normal kalır. Pankreas artık yeterli insülin üretemediğinde, kan şekeri seviyeleri yükselmeye başlar. İlk olarak, bu, yemeklerden sonra - glikoz seviyeleri en yüksek seviyedeyken ve daha fazla insüline ihtiyaç duyulduğunda - ama sonunda da oruç tutarken (örneğin sabah uyandıktan sonra) olur. Kan şekeri belirli seviyelerin üzerine anormal şekilde yükseldiğinde, tip 2 diyabet vardır.
Normal İnsülin Düzeyi Nedir?
Normal veya yüksek insülin seviyeleri için kesin değerler laboratuvara ve gerçekleştirilen test türüne göre değişir. İnsülin direnci ile yüksek açlık insülin seviyesi ve normal ila yüksek açlık kan glukoz düzeyi vardır. İnsülin üreten tümörler (insülinomlar), Cushing sendromu ve fruktoz veya galaktoz intoleransı dahil diğer tıbbi durumlarda da yüksek insülin seviyeleri görülebilir.
İnsülin Direnci Tedavi Edilebilir mi?
İnsülin direncinin yönetimi yaşam tarzı değişiklikleri (diyet, egzersiz ve hastalık önleme gibi ) ve ilaçlar yoluyla yapılır. İnsülin direnci iki şekilde yönetilebilir. İlk olarak, insülin ihtiyacı azaltılabilir. İkincisi, hücrelerin insülin etkisine duyarlılığı arttırılabilir.
